හෘදරෝග අධික රුධිරපීඩනය දියවැඩියාව පිළිකාරෝග ඇදුම සහ වෙනත් ශ්වසන රෝග සහිත පුද්ගලයන් කොවිඩී 19 කෙරෙහි වැඩි අවදානමක් සහිත පුද්ගලයන් ලෙස සැලකේ මෙයට හේතුවන්නේ දිගුකාලයක් තිස්සේ රෝගයෙන් පීඩාවිඳීම හා භාවිතා කරන ප්රතිකාර ක්රම නිසා ප්රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය දුර්වල වීමයි මෙම නිසා වෛරසවලින් ආරක්ෂා වීමෙී හා ඒවාට මුහුණදීමෙී හැකියාව අඩුවී ඇත.
අවධානම අඩුකරගැනීමට උපදෙස්
ඔබෙි සෞඛ්‍ය තත්වය කලමණාකරණය කිරීමට අවධානය යොමු කරන්න.
ඔබෙී ඖෂධ නියම කර ඇති පරිදි ලබා ගන්න
ප‍්‍රමාණවත් ඖෂධ සැපයුමක් පවත්වාගන්න හැකිනමී දින 30කටපමණ ප‍්‍රමාණවත් තරමී ඖෂධ තබාගන්න
ඔබෙී තත්වය නිතර නිරීක්ෂණය කරන්න
දුමීපානයෙන් වලකින්න
ඔබෙී පවුල මිතුරන් සහ වෛද්‍යවරයා සමග සමීබන්ධතා පවත්වා ගන්න.
ඔබෙී වෛද්‍ය සහ වෙනත් අවශ්‍යතා පිළිබඳ ඔවුන් හා සාකචිජා කරන්න
නිතර ඔබ ගැන පරීක්ෂා කර බැලීමට පුද්ගලයෙකු දැනුවත් කරන්න
ඔබ රෝගාතුර වුවහොත් අනුගමනය කිරීමට සැලසුමක් සකස් කරන්න
සෞඛ්‍ය උපදේශකවරුන් නිර්දේශ කර ඇති සෞඛ්‍ය පිළිවෙත් අනුගමනය කරන්න.
නිතර සබන් යොදා අත් සෝදන්න
හැකි තරමී ඔබෙී මුහුණ ඇල්ලීමෙන් වැලකී සිටින්න
හැකි තරමි පිරිස ගැවසෙන ස්ථානවලින් වැළකී සිටින්න
ඔබ නිතර භාවිතා කරන භාණ්ඩ විෂබීජනාශක යොදා නිතර පිරිසිදු කරන්න
හැකි සෑම විටම නිවසේ රැඳී සිටින්න
දිගුකාලීන පෙනහළු රෝග
ඔබේ වර්තමාන ඖෂධ නැවැත්වීම හෝ වෙනස් කිරීමක් සිදුනොකරන්න, ස්ටෙරොයිඩ් ද ඇතුළුව ගන්න (“ස්ටෙරොයිඩ්” යනු කෝටිකොස්ටෙරොයිඩ් සඳහා තවත් වචනයකි).
ඔබේ රෝග ලක්ෂණ නරක අතට හැරෙන ප්‍රේරක වලින් ඉවත්වන්න.
ඔබ වැඩි අවදානමක් ඇත්තේ ඇයි ?
අනෙකුත් වෛරස් ශ්වසන ආසාදන වල දත්ත මත පදනම්ව, COVID-19 දරුණු රෝගාබාධවලට තුඩු දෙන දිගුකාලීන පෙනහළු රෝග දරුණු වීමට හේතු විය හැක.
බරපතල හෘද රෝග
නියම කර ඇති ආකාරයට ඔබේ බෙහෙත් ගන්න.
අවම වශයෙන් සති දෙකකටවත් ඔබේ හෘද රෝග ඖෂධ ලග ඇති වග බලා ගන්න (අධි කොලෙස්ටරෝල් සහ අධි රුධිර පීඩනය වැනි).
අධි රුධිර පීඩනය ඇති පුද්ගලයින් ඔවුන්ගේ රුධිර පීඩනය පාලනය කිරීමට ඇති ඖෂධ දිගටම ගන්න.
ඔබ වැඩි අවදානමක් ඇත්තේ ඇයි ?
COVID-19, උණ වැනි වෙනත් වෛරස් රෝග මෙන්, ශ්වසන පද්ධතියට හානි කළ හැකි අතර ඔබේ හදවත ක්‍රියාකාරිත්වයට අපහසු වේ. හෘදයාබාධ හා වෙනත් බරපතල හෘද රෝග ඇති පුද්ගලයින්ට මෙය COVID-19 රෝග ලක්ෂණ නරක අතට හැරීමට හේතු වේ.
දැඩි තරබාරුකම
40 හෝ ඊට වැඩි ශරීර ස්කන්ධ දර්ශකයක් (BMI) ලෙස අර්ථ දක්වා ඇත්තේ දැඩි තරබාරු ලෙසය, COVID-19 හි සංකූලතා සඳහා දැඩි තරබාරු පුද්ගලයින් වැඩි අවදානමක් ඇති කරයි.
ගත යුතු ක්‍රියාමාර්ග
ඔබේ මට්ටම මත නියම කර ඇති ඖෂධ ගන්න.
ඔබ වැඩි අවදානමක් ඇත්තේ ඇයි ?
දරුණු තරබාරුකම COVID-19 හි ප්‍රධාන සංකූලතාවයක් වන acute respiratory distress syndrome (ARDS) ලෙස හඳුන්වන බරපතල හුස්ම ගැනීමේ ගැටලුවක අවදානම වැඩි කරයි. දැඩි ස්ථුලතාවයෙන් පෙළෙන පුද්ගලයින්ට බරපතල නිදන්ගත රෝග සහ දිගුකාලීනව පවතින රෝග ඇති විය හැකි අතර එමඟින් COVID-19 වෙතින් දරුණු රෝගාබාධ ඇතිවීමේ අවදානම වැඩි කළ හැකිය.
වයස අවුරුදු 65 සහ ඊට වැඩි පුද්ගලයින්
වයස අවුරුදු 65 සහ ඊට වැඩි වැඩිහිටි වැඩිහිටියන් COVID-19 වලින් දරුණු රෝගාබාධ හා මරණයට පත්වීමේ වැඩි අවදානමක් ඇත.
ගත යුතු ක්‍රියාමාර්ග
සෞඛ්‍ය තත්වයන් සදහා නියම කර ඇති සඳහා ඖෂධ ගන්න.
වෛද්‍ය උපදෙස් පිළිපදින්න.
ඔබේ සෞඛ්‍ය තත්වයන් සහ වර්තමාන ප්රතිකාර සාරාංශ කර සත්කාර(care) සැලැස්මක් සකස් කිරීම.
මෙම පිරික්සුම් ලැයිස්තුව භාවිතා කර දීර්ග කාලයක් නිවසේ රැඳී සිටීමට සූදානම් වන්න.
ඔබ වැඩි අවදානමක් ඇත්තේ ඇයි ?
වැඩිහිටියන්ගේ ප්රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය වයස සමඟ දුර්වල වන අතර ආසාදනවලට එරෙහිව සටන් කිරීම දුෂ්කර කරයි. එසේම, වැඩිහිටි වැඩිහිටියන්ට COVID-19 වලින් දරුණු රෝගාබාධ ඇතිවීමේ අවදානම වැඩි කළ හැකි නිදන්ගත රෝග ඇත.
ප්‍රතිශක්තිකරණයෙන් අවම වූ පුද්ගලයන්
ඔබ ප්‍රතිශක්තිකරණයට ලක් නොවන්නේ නම්, නිර්දේශිත ඖෂධ හෝ ප්රතිකාර ක්රම දිගටම කරගෙන ගොස් ඔබේ සෞඛ්‍ය සේවා සැපයුම්කරුගේ උපදෙස් අනුගමනය කරන්න.
ඔබේ තත්වය පිළිබඳව ඔබට යම්කිසි අවදානමක් හෝ අසනීපයක් ඇත්නම් ඔබේ සෞඛ්‍ය සේවා සැපයුම්කරු අමතන්න.
ඔබ වැඩි අවදානමක් ඇත්තේ ඇයි ?
දුර්වල ප්රතිශක්තිකරණ පද්ධතියක් ඇති පුද්ගලයින්ට COVID-19 වැනි වෛරස් ඇතුළු බෝවන රෝගවලට එරෙහිව සටන් කිරීමේ හැකියාව අඩු වී ඇත. COVID-19 වලට හේතු වන වෛරසය පිළිබඳ දැනුම සීමිතය, නමුත් ඒ හා සමාන වෛරස් මත පදනම්ව, ප්රතිශක්තිකරණ දුර්වලතා ඇති රෝගීන් අනෙකුත් COVID-19 රෝගීන්ට වඩා වැඩි කාලයක් ආසාදිතව පැවතිය හැකි බවට සැලකිලිමත් වේ.
අක්මා රෝග
සිරෝසිස් ඇතුළු නිදන්ගත අක්මා රෝග, COVID-19 වෙතින් බරපතල රෝගාබාධ සඳහා අවදානම වැඩි කරයි.
ගත යුතු ක්‍රියාමාර්ග
ඔබේ ඖෂධ නියම කර ඇති ආකාරයටම ගන්න.
ඔබ වැඩි අවදානමක් ඇත්තේ ඇයි ?
බරපතල අක්මා රෝගයකින් පෙළෙන පුද්ගලයින්ට ප්රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය දුර්වල වීම නිසා ශරීරයට COVID-19 සමඟ සටන් කිරීමට ඇති හැකියාව අඩු වේ.
දෙව්මි සංජනා
References
https://www.health.harvard.edu/blog/covid-19-if-youre-older-and-have-chronic-health-problems-read-this-2020040119396
https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/need-extra-precautions/groups-at-higher-risk.html
Comments