ECG පරීක්ෂණ යේ මේ කාරණා පිළිබද ඔබ දැනුවත් ද?

විද්‍යුත් ඛන්තුක රේඛනය යනු හෘදයේ ඇතිවන සංකෝචන වලදී ජනනය වන විද්‍යුත් ක්‍රියාකාරීත්වය මැනීම මඟින් හෘදයේ සිදුවන වෙනස්කම් හඳුනාගැනීමට භාවිතා කරන වෛද්‍ය පරීක්ෂණයකි. විද්‍යුත් ඛන්තුක රේඛනය වාර්තා කරනු ලබන්නේ විද්‍යුත් ඛන්තුක ග්‍රාහය නම් උපකරණය මඟිනි. විද්‍යුත් ඛන්තුක ග්‍රාහය මඟින් හෘත් පේශිවල සිදුවන්නා වූ විද්‍යුත් ක්‍රියාකාරකම් අනාවරණය කරගන්නා අතර එම තොරතුරු තිරයක හෝ කඩදාසියක රේඛනය කරනු ලබයි. පසුව වෛද්‍ය වෘත්තිකයන් විසින් පරිවර්තනය කරගනු ලබයි.

නිරෝගී පුද්ගලයෙකුගේ විද්‍යුත් ඛන්තුක රේඛනයට ලාක්ෂණික වූ හැඩයක් පවතී. හෘද ස්පන්දනයේ සිදුවන අසාමාන්‍යතාවක් හෝ හෘත් පේශිවලට සිදුවූ හානියක් මඟින් හෘදයේ විද්‍යුත් ක්‍රියාකාරීත්වය වෙනස් කරන අතර එය විද්‍යුත් ඛන්තුක රේඛනයේ හැඩය වෙනස්කිරීමට බලපායි. මෙම ක්‍රමය ආරක්ෂිත ක්‍රමයක් වන අතර කිසිදු උපකරණයක් ශරීරය තුළට ඇතුල් නොකිරීම නිසා අවදානමක් නොමැති ක්‍රියා පටිපාටියක් ලෙස සලකයි.

ECG භාවිතා කරන අවස්ථා

හෘදයට බලපානු ලබන තත්වයන් හඳුනා ගැනීමට සහ නිරීක්ෂණය කිරීමට ECG, වෙනත් පරීක්ෂණ සමඟ නිතර භාවිතා වේ.

හෘද රෝග ඇතිවීමේ අවධානමක් ඇති රෝග ලක්ශන හඳුනා ගැනීමට එය භාවිතා කළ හැකිය. එවැනි ලක්ශන වන්නේ,

• පපුවේ වේදනාව.

• ස්පන්දන (ක්ෂණිකව ඇතිවන හෘද ස්පන්දන)

• කරකැවිල්ල.

• හුස්ම හිරවීම.

යම් පුද්ගලයකු හට හෘද රෝග සහිත පවුල් ඉතිහාසයක් ඇති නම් හෝ දුම් පානය කිරීම, දියවැඩියාව, කොලෙස්ටරෝල්, අධි රුධිර පීඩනය වැනි තත්ත්වයන් වලදී වෛද්‍යවරයකු ECG පරික්ෂාවක් සිදු කරන ලෙසට යෝජනා කරනු ලබයි.

ECG පහත සඳහන් තත්ත්වයන් හඳුනා ගැනීමට උපකාරී වේ.

• ස්පන්ද විෂමතාව - හෘද ස්පන්දනයේ රටාව වෙනස් වීම.

• කිරීටක හෘද රෝග - කිරීටක ධමනිවල මේදය තැන්පත් වීම නිසා හෘදයට රුධිර සැපයුම අවහිර වී හෘදයාබාධ - හෘදයට රුධිර සැපයුම එක්වරම අවහිර වීම.

• හෘත් මයෝපති තත්වය - හෘදයේ බිත්තිවල ඝනකම අධික වීම.

හෘද රෝගයකින් පෙළෙමින් සිටින හෝ හෘදයේ ක්‍රියාකාරිත්වයට බලපෑම් ඇති කළ හැකි ඖෂධ ලබා ගන්නා පුද්ගලයෙකු අධීක්ෂණය කිරීම සදහා ද ECG මාලාවක් කාලයත් සමග යොදා ගත හැකිය.

ECG පටිගත කරන්නේ කෙසේද ?

ECG පටිගත කිරීමට ක්‍රම කිහිපයක් තිබේ. සාමාන්‍යයෙන්, මෙම පරීක්ෂණය පපුව, අත් හා පාද වලට, විදුලි රැහැන් මඟින් විද්‍යුත් ඛන්තුක ග්‍රාහයට සම්බන්ධ වූ ඉලෙක්ට්‍රෝඩ ගණනාවක් සම්බන්ධ කිරීම මඟින් සිදු කරයි. හෘදයේ ජනනය වන විද්‍යුත් ක්‍රියාකාරීත්වයන් එම ඉලෙක්ට්‍රෝඩ මඟින් අනාවරණය කරගනු ලබන අතර විද්‍යුත් ඛන්තුක ග්‍රාහය මඟින් එම තොරතුරු මිනුම් කර, වාර්තා කරගනී. පරීක්ෂණයට පෙර ආහාරපාන සීමා කිරීමේ අවශ්‍යතාවයක් නොමැත. ECG ලබාගන්නා පුද්ගලයා විසින් ගනු ලබන ඖෂධ සහ ඉලෙක්ට්‍රෝඩ ශරීරයට සම්බන්ධ කිරීමේදී භාවිතා කරන පටි නිසා යම් ආසාත්මිකතා තත්ත්වයක් ඇති වුබහොත් ඒ පිළිබඳව වෛද්‍යවරයාට දැනුම් දීමට වගබලා ගත යුතුය. ඉලෙක්ට්‍රෝඩ පපුවට හා අත්පා වලට සම්බන්ධ කිරීම සඳහා ශරීරයේ ඉහළ කොටසේ ඇඳුම් ඉවත් කරයි. සම පිරිසිදු හා වියලි වූ විට මෙන්ම තෙල් හා ආලේපන වලින් තොර වූ විට ECG කාර්යක්ෂමව ක්‍රියා කරයි. ඉලෙක්ට්‍රෝඩ සම්බන්ධ කරන ස්ථානවල, සම හා ඉලෙක්ට්‍රෝඩ අතර සාර්ථක සම්බන්ධයක් ඇතිකිරීමට එම ප්‍රදේශවල රෝම ඉවත් කිරීම අත්‍යවශ්‍ය වේ. පරීක්ෂණයේ කාලසීමාව රෝගියාට ලබාගැනීමට අවශ්‍ය වන ECG වර්ගය මත රඳා පවතී.

ECG වර්ග

ECG හි ප්‍රධාන වර්ග තුන නම්:

Resting ECG

වැතිරී සිටියදී පරීක්ෂණය සිදු කරනු ලැබේ. වෙනත් මාංශ පේශි මඟින් ජනනය වන විද්‍යුත් ආවේගයන් හෘදයෙන් ජනනය වන ඒවාට බාධා ඇති කළ හැකි බැවින් පරීක්ෂණය අතරතුර කිසිදු චලනයකට ඉඩ නොදේ.

මේ සඳහා සාමාන්‍යයෙන් මිනිත්තු 5 සිට 10 දක්වා කාලයක් ගත වේ.

Ambulatory ECG 

ජංගම රථ ඊ.සී.ජී යනු අතේ ගෙන යන, අවම වශයෙන් පැය 24 ක් වත් පැළඳ සිට පටිගත කිරීමේ හැකියාව ඇති උපකරණයකි. මොනිටරය අමුණා තිබියදී පුද්ගලයාට එහා මෙහා යාමට නිදහස ඇත.

මෙම වර්ගයේ ECG භාවිතා කරනුයේ රෝග ලක්ෂණ වරින් වර පෙන්වන සහ විවේකීව සිටින විට ECG යන්ත්‍රය මත නොපෙන්වන රෝගීන් සඳහා වන අතර, හෘදයාබාධයකින් පසුව සුවය ලබන පුද්ගලයින්ගේ හදවත නිසි ලෙස ක්‍රියාත්මක වන බව සහතික කිරීම සඳහා ද භාවිතා කරයි.

Exercise stress test (EST) 

A static cycle හෝ a tredmill භාවිතා කරමින් පරීක්ෂණය සිදු කරනු ලැබේ.

සාමාන්‍යයෙන් මිනිත්තු 15 ත් 30 ත් අතර කාලයක් තුල මෙය සම්පූර්ණ කරයි.

ප්‍රතිපල ලබා ගැනීම.

විද්‍යුත් හෘද රූප සටහනක් සාමාන්‍යයෙන් හෘද රිද්මය සහ විද්‍යුත් ක්‍රියාකාරිත්වය විද්‍යුත් වශයෙන් හෝ කඩදාසි මත මුද්‍රණය කරන ලද ප්‍රස්ථාරයක් ලෙස පෙන්වයි. ජංගම ECG සඳහා, ECG යන්ත්‍රය හදවත පිළිබඳ තොරතුරු ඉලෙක්ට්රොනිකව ගබඩා කරනු ඇත, එය පරීක්ෂණය අවසන් වූ විට වෛද්යවරයෙකුට පරික්ෂා කළ හැකිය. පසුව, වෛද්‍ය වෘත්තිකයෙකු විසින් එම පටිගත කිරීම් අර්ථ නිරූපණය කර කිසියම් ගැටලුවක් තිබේ දැයි තක්සේරු කරනු ලැබේ.

EGC පරීක්ෂණයට මුහුණ දීමට බිය නොවන්න...

• ECG යනු ඉක්මන්, ආරක්ෂිත සහ වේදනා රහිත පරීක්ෂණයකි.

• එය සිදු කරන අතරතුර ඔබේ ශරීරයට විදුලියක් ප්‍රේරණය නොවේ.

• පාලිත කොන්දේසි යටතේ ECG ව්‍යායාමයක් සිදු කරනු ලැබේ. පරීක්ෂණය සිදුකරන පුද්ගලයා පරෙස්සමින් අධීක්ෂණය කරනු ඇති අතර, රෝගියාට යම් රෝග ලක්ෂණ පෙන්වයි නම් ඔවුන් පරීක්ෂණය නවත්වනු ඇත.

• එබැවින්, යම් රෝගී තත්ත්වයක් සම්බන්ධයෙන් යම් තක්සේරුවක් ලබාගැනීමට ඔබට ECG පරීක්ෂණයට මුහුණ දීමට සිදුවේ නම් ඒ පිළිබඳව අනවශ්‍ය බියක් ඇතිකර ගත යුතු නොවේ.

විමුක්ති චන්දුල

References

https://www.nhs.uk/conditions/electrocardiogram/

https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/conditionsandtreatments/ecg-test