ළය භෞතචිකිත්සාවේ වැදගත්කම

ළය භෞතචිකිත්සාව යනු කුමක්ද?

• ළය භෞතචිකිත්සාව යනු ස්‍රාවයන් ඉවත් කිරීම සඳහා නිර්මාණය කර ඇති ප්‍රතිකාර සමූහයකි , එමඟින් හුස්ම ගැනීමේදී සිදු කරන කාර්යය අඩු කිරීමට, පෙනහළු ප්‍රසාරණය ප්‍රවර්ධනය කිරීමට සහ පෙනහළු හැකිළීම වැළැක්වීමට උපකාරී වේ.

• නිදන්ගත ශ්වසන රෝග (COPD, bronchiectasis, cystic fibrosis), ස්නායු මාංශ පේශි රෝග (muscular dystrophy), මස්තිෂ්ක අඝාතය(cerebral palsy), සුෂුම්නාව ආශ්‍රිත ආබාධ) සහ ප්‍රධාන වශයෙන් ඉහළ උදරයේ ශල්‍යකර්ම වලදී ඇති වන බොහෝ ශ්වසන රෝග සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමේදී මෙය  වැදගත් වේ.

• ළය භෞතචිකිත්සාව යනු ශ්වසන මාර්ගයේ ස්‍රාවයන් ඉවත් කිරීමේ එක් ක්‍රමයකි. නිශ්චිත තාක්ෂණය සහ සෞඛ්‍යය තත්වය අනුව, අලුත උපන් බිළිඳුන්ගේ සිට නව යොවුන් වියේ දක්වා ළමුන් සඳහා එය භාවිතා කළ හැකිය.

ළය භෞතචිකිත්සාවේ අරමුණු

• ළය භෞතචිකිත්සාව රෝගීන්ට වඩාත් නිදහසේ හුස්ම ගැනීමට සහ ශරීරයට වැඩි ඔක්සිජන් ප්‍රමාණයක් ලබා ගැනීමට උපකාරී වේ.

• එයට postural drainage, chest percussion, ළය කම්පනය, turning, ගැඹුරු හුස්ම ගැනීමේ අභ්‍යාස සහ කැස්ස ඇතුළත් වේ.

• ළය භෞතචිකිත්සාව සාමාන්‍යයෙන් සිදු කරනු ලබන්නේ ශ්වසන මාර්ගයේ ස්‍රාවයන් ඉවත් කිරීම සඳහා වෙනත් ප්‍රතිකාර සමඟ ඒකාබද්ධව ය.

• මෙම අනෙකුත් ප්‍රතිකාර අතරට චූෂණය, නෙබියුලයිසර් ප්‍රතිකාර ක්‍රම සහ අපේක්ෂා කරන ඖෂධ ලබා දීම ඇතුළත් වේ.

ළය භෞතචිකිත්සාවේ අරමුණ වන්නේ,

• ️ ශ්වසන මාර්ගයේ අධික ලෙස ඇති ස්‍රාවයන් ඉවත් කිරීමට පහසුකම් සැලසීම.

• ️ පෙනහළු අනුකූලතාව(compliance) ප්‍රශස්ත කිරීම සහ පෙනහළු හැකිළීම වැළැක්වීම.

• ️ හුස්ම ගැනීමේදී සිදු කරන කාර්යය අඩු කිරීම.

• ️ ventilation-perfusion අනුපාතය ප්‍රශස්ත කිරීම/ වායු හුවමාරුව වැඩි දියුණු කිරීම.

ළය භෞතචිකිත්සාවේ අවශ්‍යතාවය

◼️ ළය භෞතචිකිත්සාව සිදු කිරීමේ අවශ්‍යතාවය තහවුරු කිරීම සඳහා පහත සඳහන් කරුණු තක්සේරු කළ යුතුය:

• අධික ශ්ලේෂ්මල නිෂ්පාදනය

• කැස්සෙහි ක්‍රියාත්මකත්වය

• PDT සමඟ සාර්ථකව ප්‍රතිකාර කරන ලද පෙනහළු ගැටළු වල ඉතිහාසය (උදා: bronchiectasis, සිස්ටික් ෆයිබ්‍රෝසිස්, lung abscess).

• ශ්වසන මාර්ගයේ ස්‍රාවයන් ඇති බව පෙන්නුම් කිරීම හෝ හුස්ම ගැනීමේදී ඇති වන ශබ්දය අඩු වීම.

• හෘද ස්ඵන්ධනය වෙනස් වීම

• Atelectasis, mucus plugging වලින් සමන්විත අසාමාන්‍ය ළයෙහි x- කිරණ පිටපත

• ධමනි රුධිරයේ පවතින වායු අගයන් හෝ ඔක්සිජන් සංතෘප්තිය අඩු වීම .

ළය භෞතචිකිත්සාවේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පහත සඳහන් දෑ ලබා ගත හැක.

• ️ ශ්ලේෂ්මල නිෂ්පාදනය වෙනස් වීම.

• ️ පෙනහැල්ලේ විවිධ කොටස්වල හුස්ම ගැනීමේ ශබ්දය වෙනස් වීම.

• ️ චිකිත්සාව සඳහා රෝගියාගේ ප්‍රතිචාරය.

• ️ හෘද ස්ඵන්ධනය වෙනස් වීම.

• ️ ළයෙහි x- කිරණ පිටපත වෙනස් වීම.

• ️ ධමනි රුධිරයේ පවතින වායු අගයන් හෝ ඔක්සිජන් සන්තෘප්තිය වෙනස් වීම.

• ️ වාතාශ්‍ර විචල්‍යයන් වෙනස් වීම

• ️ නවීකරණය කරන ලද බෝර්ග් (borg) පරිමාණයේ වෙනස් වීම

• ️ Peak Expiratory Flow Rate වෙනස් වීම.

References

http://www.healthofchildren.com/C/Chest-Physical-Therapy.html

සෙහානි මදුෂිකා.