ඔබ දුම්පානය කරන්නෙක්ද? මෙන්න ඔබට පණිවිඩයක් ……..

සිගරට් දුම්පානය ශරීරයේ සෑම ඉන්ද්‍රියකටම හානි කරයි, බොහෝ රෝග ඇති කරයි, සහ සාමාන්‍යයෙන් දුම් පානය කරන්නන්ගේ සෞඛ්‍යය අවදානම වැඩි කරයි. දුම්පානය නතර කිරීමෙන් දුම්පානය ආශ්‍රිත රෝග සඳහා ඇති අවදානම අඩු වන අතර ඔබේ ජීවිත කාලය වසර ගණනාවකින් වැඩි කල හැකිය

දුම්පානය සහ මරණය

දුම්පානය පෙනහළු පිළිකා මරණ වලින් 90% ක් (හෝ 10 න් 9 ක්) ඇති කරයි. පියයුරු පිළිකාවට වඩා සෑම වසරකම කාන්තාවන් වැඩි ප්‍රමාණයක් පෙනහළු පිළිකාවෙන් මිය යයි. දුම්පානය නිදන්ගත පුප්පුශීය රෝග (COPD) නිසා සිදුවන මරණ වලින් 80% කට (හෝ 10 න් 8 ක්) පමණ හේතු වේ. සිගරට් පානය කිරීමෙන් පිරිමින්ගේ හා කාන්තාවන්ගේ මරණයට ඇති අවදානම වැඩිවේ.

දුම්පානය සහ සෞඛ්‍ය අවදානම්

දුම් පානය නොකරන අයට වඩා දුම් පානය කරන්නන් හෘද රෝග, ආඝාතය සහ පෙනහළු පිළිකා ඇතිවීමට වැඩි ඉඩක් ඇත.

ඇස්තමේන්තු අනුව දුම්පානය අවදානම වැඩි කරයි:

• කිරීටක හෘද රෝග සඳහා 2 සිට 4 ගුණයකින්

• ආඝාතය සඳහා 2 සිට 4 ගුණයකින්

• පෙනහළු පිළිකා වැළඳෙන පිරිමින්ගෙන් 25 ගුණයකින්

• පෙනහළු පිළිකා ඇති කාන්තාවන්ගෙන් 25.7 ගුණයකින් වැඩි වේ

• දුම්පානය නිසා සමස්ත සෞඛ්‍යය හීන වී යයි, රැකියාවට පිවිසීමේ සම්භාවිතාව අඩු වේ, සෞඛ්‍ය සේවා භාවිතය හා පිරිවැය වැඩිවේ.

දුම්පානය සහ හෘද රෝග

දුම් පානය කරන්නන් හෘදයට හා රුධිර නාල වලට (හෘද රෝග) බලපාන රෝග සඳහා වැඩි අවදානමක් ඇත. දිනකට සිගරට් පහකට වඩා අඩු දුම් පානය කරන අයට පවා හෘද වාහිනී රෝගයේ මුල් සලකුණු තිබිය හැකිය.

දුම් පානයෙන් රුධිර වාහිනී වලට හානි සිදුවන අතර ඒවා ගණකම් වී පටු වේ. මෙය ඔබේ හෘද ස්පන්දනය වේගවත් කරන අතර ඔබේ රුධිර පීඩනය ඉහළ යයි. කැටිති ද සෑදිය හැකිය.

දුම්පානය සහ ශ්වසන රෝග

• දුම් පානයෙන් පෙනහළු රෝග ඇතිවිය හැක්කේ ඔබේ වායු නාළ වලට හා ඔබේ පෙණහලුවල ඇති කුඩා ගර්ත (ඇල්වෝලි) වලට හානි කිරීමෙනි.

• දුම්පානය නිසා ඇතිවන පෙනහළු රෝගවලට COPD ඇතුළත් වන අතර එයට එම්පිසීමාව සහ නිදන්ගත බ්රොන්කයිටිස් ඇතුළත් වේ.

• සිගරට් දුම්පානය පෙනහළු පිළිකා ඇතිවීමට බොහෝ හේතු වේ.

• ඔබට ඇදුම තිබේ නම්, දුම්කොළ දුම මගින් රෝගී තත්වයක් අවුලුවාලීමට හෝ එය තීව්‍ර කිරීමට හැකිය.

• දුම්පානය කරන්නන් දුම්පානය නොකරන අයට වඩා COPD වලින් මියයාමට 12 සිට 13 ගුණයක් වැඩිය.

දුම්පානය සහ පිළිකා

දුම් පානයෙන් ඔබේ ශරීරයේ ඕනෑම තැනක පිළිකා ඇති විය හැක. දුම්පානය පිළිකා රෝගීන් සහ දිවි ගලවා ගත් අය තුළ පිළිකා සහ වෙනත් රෝග වලින් මිය යාමේ අවදානම වැඩි කරයි.

දුම්පානය සහ වෙනත් සෞඛ්‍ය අවදානම්

• දුම් පානය ශරීරයේ සෑම ඉන්ද්‍රියකටම හානි කරන අතර පුද්ගලයෙකුගේ සමස්ත සෞඛ්‍යයට බලපායි.

• දුම් පානයෙන් කාන්තාවකට ගැබ් ගැනීම අපහසු වේ. එය උපතට පෙර සහ පසු ඇගේ දරුවාගේ සෞඛ්‍යයට ද බලපායි.

• දුම්පානය පිරිමින්ගේ ශුක්‍රාණුවලටද බලපාන අතර එමඟින් සාරවත් බව අඩු කළ හැකි අතර උපත් ආබාධ හා ගබ්සා වීමේ අවදානමද වැඩි වේ.

• දුම්පානය අස්ථි සෞඛ්‍යයට බලපායි.

• දරු ප්‍රසූතිය පසු වූ දුම්පානය කරන කාන්තාවන්ට දුම් නොබොන කාන්තාවන්ට වඩා දුර්වල අස්ථි ඇත.

• ඔවුන්ගේ අස්ථි කැඩීම සඳහා ද වැඩි අවදානමක් ඇත.

• දුම් පානය ඔබේ දත් හා විදුරුමස් වල සෞඛ්‍යයට බලපාන අතර දත් දිරාපත් වීමටද හේතු වේ.

• දුම්පානය මඟින් ඇසේ සුද මතු වීමේ අවදානම වැඩි කළ හැකිය (ඇසේ කාචය තුළ වලාකුළු ස්වභාවය නිසා පෙනීම දුර්වල වේ ). එය වයස හා සම්බන්ධ අක්ෂි පරිහානියට (AMD) ද හේතු විය හැක. AMD යනු දෘෂ්ටි විතානයේ කේන්ද්‍රය අසල ඇති කුඩා ස්ථානයකට වන හානියක් නිසා ඇති වන තත්වයකි.

• දුම්පානය දෙවන වර්ගයේ දියවැඩියා රෝගයට හේතුවක් වන අතර එය පාලනය කිරීමට අපහසු වේ. දියවැඩියාව වැළඳීමේ අවදානම දුම් පානය නොකරන අයට වඩා ක්‍රියාකාරී දුම් පානය කරන්නන් සඳහා 30-40% වැඩි ය.

• දුම්පානය ශරීරයට සාමාන්‍ය අහිතකර බලපෑම් ඇති කරයි, දැවිල්ල සහ ප්‍රතිශක්තිකරණ ක්‍රියාකාරිත්වය අඩුවීමටද බලපායි.

• දුම්පානය රූමටොයිඩ් ආතරයිටිස් වලට හේතුවකි

දුම්පානය නැවැත්වීමෙන් සිදුවන සෞඛ්‍යමය වෙනස්කම්:

• මිනිත්තු 20 ක් ඇතුළත ඔබේ හෘද ස්පන්දන වේගය සහ රුධිර පීඩනය පහත වැටේ.

• පැය 12 ක්, ඔබේ රුධිරයේ කාබන් මොනොක්සයිඩ් මට්ටම සාමාන්‍ය තත්වයට වැටේ.

• සති 2-12, ඔබේ රුධිර සංසරණය වැඩි දියුණු වන අතර ඔබේ පෙනහළු ක්‍රියාකාරිත්වය වැඩිවේ.

• මාස 1-9, කැස්ස සහ හුස්ම හිරවීම අඩු වේ.

• වසර 1 ක්, ඔබේ කිරීටක හෘද රෝග ඇතිවීමේ අවදානම දුම් පානය කරන්නෙකුගේ අවදානමෙන් අඩක් පමණ වේ.

• අවුරුදු 5 ක්, ඔබේ ආඝාත අවදානම ,දුම්පානය ඉවත්කිරීමෙන් අවුරුදු 5 සිට 15 න්,පසු අඩු වේ.

• අවුරුදු 10 ක් තුළ, ඔබේ පෙනහළු පිළිකා ඇතිවීමේ අවදානම දුම් පානය කරන්නෙකුගේ අවදානමෙන් අඩක් පමණ වන අතර මුඛය, උගුර, ආහාර, මුත්‍රාශය, ගැබ්ගෙල සහ අග්න්‍යාශයේ පිළිකා ඇතිවීමේ අවදානම අඩු වේ.

• අවුරුදු 15 ක්, කිරීටක හෘද රෝග ඇතිවීමේ අවදානම අඩු වේ.

Z.හෆ්නා

References

U.S. Department of Health and Human Services.The Health Consequences of Smoking—50 Years of Progress: A Report of the Surgeon General. Atlanta: U.S.

Department of Health and Human Services, Centers for Disease Control and Prevention, National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion, Office on Smoking and Health, 2014

Centres for Disease Control and Prevention. QuickStats: Number of Deaths from 10 Leading Causes—National Vital Statistics System, United States, 2010. Morbidity and Mortality Weekly Report 2013:62(08);155.

Mokdad AH, Marks JS, Stroup DF, Gerberding JL. Actual Causes of Death in the United States. JAMA: Journal of the American Medical Association 2004;291(10):1238–45

World Health Organization, https://www.who.int/news-room/q-a-detail/tobacco-health-benefits-of-smoking-cessation